Dostlarımızın Bağışıklığa Etkisi

Evcil hayvan sahibi olmak stres yönetimine ve bağışıklığın güçlendirilmesinde etkin rol oynuyor. Bu sebeple hayatımızda onlara daha fazla yer açmalıyız.

Bu yıl kovid 19 salgını sebebiyle, bağışıklık sistemini güçlendirmeye özellikle ihtiyacımız var. Birçoğumuz bağışıklığımızı güçlendirmek için elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyoruz. Üstelik bu konuda yürütülen birçok bilimsel araştırmaya ve bilgiye dayanarak bu yolda ilerliyoruz. Peki, sevimli dostlarımızın duruma katkısından haberimiz var mı? Bilinenin aksine, kedi ve köpekler alerjiye neden olmaz. Tam tersine bağışıklığınızı bu yönde geliştirir. Kedi veya köpek ile temas ettiğinde hapşıran veya kaşınan insanlar küçükken yeteri kadar alerjen ile karşılaşmadıklarından ileriki yaşlarında birden bu yabancı organizmalarla karşılaştıklarında vücutları tepki verir. Hatta yaşamının ilk yılını kedi veya köpekle geçiren çocuklar bağışıklık ve diğer alerjik olumsuzluklara karşı direnç kazanmış oluyor. Can dostlarımızın sağlığımıza olan katkısı kalp rahatsızlıklarından, strese, bağışıklık sistemi bozukluklarından obeziteye kadar uzun bir listeyi kapsıyor.
2004 yılında yapılan bir araştırmaya göre; sadece 18 dakikalığına bir köpekle vakit geçiren kişilerin vücutlarındaki immünoglobulin denilen bağışıklığı sağlayan proteinlerin arttığı gözlemlenmiş. Yapılan
Güçlü bir bağışıklık sistemi için insanların sağlıklı mikrobiyomlarının olması gereklidir ve bağışıklık sistemi fonksiyonlarının yüzde 80’ i sindirim sisteminde oluşur. Yani bağışıklık ilk olarak ağızımızda başlıyor. Amish (Amerika’da doğal yaşam süren bir topluluk) çocuklar üzerinde yapılan bir araştırmada, hayvancılıkla ilgilendikleri için daha az astıma yakalanma risklerinin olduğu görüldü. Bu durumun hayvanlarla yatıkları bakteri alışverişi sonucunda olduğu bulundu. Yapılan başka araştırmalarda ise kedi ve köpeklerin taşıdıkları bakterilerin insan vücudunda sağlıklı mikrobiyomlar üretilmesine yardımcı olduğu ve bunun da bağışıklığımızı güçlendiren proteinlere büyük katkısı olduğu gözlemlendi.

İçindekiler

Toggle

Kedi ve köpekler kalbe iyi geliyor!

Evcil bir hayvanla yaşamak kardiyovasküler rahatsızlıklardan dolayı ölüm riskinizi oldukça azaltıyor. İsveç’te yapılan bir bilimsel araştırmada, köpeği olan ve olmayan olarak iki gruba ayrılan, 40 ila 80 yaşları arasındaki kalp rahatsızlığı olan insanlar 12 yıl boyunca gözlemlendiler. Araştırmanın sonucunda köpek sahibi olanların kalp rahatsızlığı geçirme riski yüzde 36 düştü ve ilgili diğer rahatsızlıklardan ölme olasılıkları da yüzde 33 düştü. Kalp krizi geçirme olasılıkları ise yüzde 11 azaldı. 2019’da yaklaşık 70 yıldır süre gelen bir araştırma daha sonuçlandı. Araştırma, köpek sahiplerinin köpek sahibi olmayan insanlara göre yüzde 24 daha uzun yaşadığını gösteriyor. Eğer kalp rahatsızlığınız varsa ve bir köpek sahiplenirseniz de kalp krizi geçirme olasılığınızın yüzde 31 düştüğünü de söylüyor.

Can dostlarımız stresi azaltıyor!

Ufaklıkların sağlığımızda gözlemlenen en belirgin olumlu etkisi elbette stresi azaltmaları. Birçok araştırma evcil hayvan edinmenin stresi azalttığını ve psikolojimizi olumlu yönde etkilediğini gösteriyor.
2000 evcil hayvan sahibi araştırma altına alındı ve bu kişilerin yüzde 74’ ünün mental sağlıklarında düzelme kaydedildi. 2019’ da yapılan başka bir araştırma ise, köpek sahibi 3 milyon insanın yaşam sürelerinin yüzde 24 uzadığı belirtildi Can dostlarımız oksitosin düzeyini yükselterek kalbi stresten arındırdığı rapor edildi. Bilim insanları oksitosin hormonunun köpekle iletişime geçildiğinde arttığını belirtti.
Kedi ve köpeklerin sadece stres değil davranış bozukluklarında da olumlu birçok etkisi gözlemlendi. İşte birkaç olumlu etkisi;
• Sosyal anksiyetede azalma
• Karşılıksız sevgi ile amaç edinme ve sorumluluk duygusunda gelişme
• Daha iyi bir uyku
• Sınav kaygısında azalma
• Okula devam etme sorumluluğunda artış
Portsmouth Üniversitesi’nde 200 yılında yapılan bir araştırmada, köpekleri yürüyüşe çıkarma rutininin depresyona iyi geldiği ve yalnızlığı giderdiği belirtilmiş. Kedi veya köpek saib olanların daa az depresyona yakalanma risk olduğu da eklenmiş. Evcil hayvan besleyen insanların stresli durumlarda kan basıncının daha az yükseldiği kanıtlanmış ve hiper tansiyonu olan insanlara barınaktan köpek sahiplenmeleri tavsiye edilmiş. Köpek sahiplenen hiper tansiyon hastaları beş ay sonra önemli ölüde iyileşme kat etmiş.
Köpekle oyun oynamanın seratonin ve dopamin hormonlarında artışa neden olduğu ve böylece bizi sakinleştirdiği açıkça gözler önüne serilmiş. Köpek sahibi olan insanların kalp rahatsızlığına neden olan tligliserid ve kolesterol seviyelerinin, köpek sahibi olmayanlara göre daha düşük olduğu görülmüş. Bu da yine demek oluyor ki; ufaklıklar kalbe gerçekten çok iyi geliyor.
65 yaş üstü evcil hayvan sahipleri yüzde 3 daha az doktora görünüyor. Çünkü köpeklerini her gün yürüyüşe çıkarmak zorundalar ya da kedi sahibi iseler, kedileri ile düzenli oynamak veya açık havaya çıkmak durumundalar. Bu rutin yani, düzenli egzersiz ve onunla geçirdiği eğlenceli dakikaların sayesinde sağlıklarında olumlu etkiler gözlemlendi. Çalışmalar, evcil hayvan sahiplerinin daha düzenli egzersiz yaptığını gösteriyor.
Can dostu olmaları da olumlu etkiler arasında ayrıca önemli bir yer tutuyor. Çünkü bu dostluk bağı, birçok hastalığı tedavi ediyor ve ömrü uzatıyor. Özellikle yalnız yaşıyorsanız, hem beden em de ruh sağlığınız için sevimli bir dost edinmeniz önemle tavsiye ediliyor. Yalnızlıktan ve stresli yaşam koşullarından dolayı birçok kişi depresyonla mücadele ediyor. İşte sevimli ufaklığın size bu konuda da yardımları, yukarda da değindiğimiz gibi, oldukça fazla. Sizi sosyalleştirip yalnızlıktan ve depresyondan kurtarıyor, yeni insanlarla tanışmanızı sağlıyor. Böylece köpeğiniz veya kediniz belki de yeni sağlam bir dostluğun başlangıcına da ön ayak olmuş olur. Onun sayesinde sosyal fobinizden kurtulmuş olursunuz.
Üstelik can dostlarımız anksiyeteye de iyi geliyor. Bir kedi veya köpeğin arkadaşlığı sizin daha güvende ve rahat hissetmenize neden oluyor. Böylece kendinize güveniniz geliyor ve dünyaya ya da diğer insanlara daha az sinirleniyorsunuz ve daha sabırlı oluyorsunuz. Çünkü onlar aslında size anı yaşamayı öğretiyor. Anı yaşadığımızda ise ne gelecek hakkında kaygılanıyoruz ne de geçmiş hakkında takıntılı olumsuz düşüncelere dalıyoruz. Bu yüzden anın tadını çıkarmak da üstlerine yok!
Ayrıca sizi her gün belirli bir rutinde tutarak daha az strese maruz kalmanıza yardımcı oluyor.
Onu sevmek, okşamak veya onunla oyun oynamak stres yönetiminde tavsiye edilen başlıca tedaviler arasında. Onunla vakit geçirerek kan basıncınızı düşürüp, yani yüksek tansiyonu hayatınızdan çıkartıp daha sağlıklı bir yaşam sürebilirsiniz.

Kedi ve köpeklerle büyüyen bebeklerin ileriki yaşamlarında alerji ve astıma daha nadir rastlanıyor.

Söylediğimiz gibi yapılan birçok araştırmada belirtildiği üzere; bebekler eğer yaşamlarının ilk üç ayını bir köpekle geçirdiyse daha az alerji ve astım şikayeti görülüyor. Pediatrics tarafından 397 çocuk üzerinde yapılan ve Ağustos’ta yayınlanan araştırmada, evlerinde köpek olan çocukların solunum yolu rahatsızlıklarından daha az şikayet ettiğini kanıtladı.
Alman Ulm Üniversitesi ve Finlandiya’da bulunan Kuopio Üniversitesi’ne bağlı National Institute for Heath and Welfare adlı enstitü tarafından yürütülen araştırmada görev alan Amerika Akademik Pediatri Kurumu başkanı Dr. Todd Mahr, alerji ve bağışıklık sistemi rahatsızlıkları üzerine yaptığı konuşmada, evde yeni bir bebek doğduğunda köpeğinizi kapı dışarı etmenizin gereksiz olduğunu söyledi. Aksine çocuğun onunla aynı evde büyümesinin sağılığına katkı sağlayacağını da ekledi.
Rush Üniversitesi Alerji Birimi Başkanı Dr. Mary Tobin, köpeklerin kedilere oranla bağışıklığa daha çok katkısının olmasının sebebini çocuk ve bebeklerin köpeklerle daha çok sarmaş dolaş olması olarak dile getirdi. Kedilerin sadece istedikleri zamanlarda insanlarla sosyalleştikleri için bizimle daha az bakteri alışverişinde olduğunu da ekledi. İngiliz araştırmacı David B. Strachan’ın “ hijyen hipotezi” üzerine çalışmalar yürüten Tobin, ailelerin sağlığı korumak adına fazla temizlik yaptığını ve bunun da çocuklarında daha yaygın alerji tanısıyla sonuçlandığı söyledi.
Her ne kadar köpekler yüzümüzü gözümüzü yalayıp bağışıklığımızı kedilerden daha çok güçlendiriyorsa da, kediler de insanları sakinleştirme konusunda oldukça başarılı bulunmuş. 2015’ de yazar Moriah Galvan ve Jennifer Vonk’un hazırladığı “Animal Cognition” dergisinde evcil kedilerin, insanların yüz ifadelerini anlayabildiklerini ve bizim duygusal durumumuza göre tepki verdiklerini yazmışlar. Aynı zamanda kediler için kurulmuş bir hayır kurumu olan Cats Protection’ ın 2011’ de yayınladığı araştırmada kedilerle vakit geçiren insanların daha sakin ve daha az üzgün hissettiklerini belirtilmiş. Araştırmaya katılan insanların yüzde 87’ si bir kedi ile yaşamanın sağlığa iyi geldiğini, yüzde 76’ sı ise kedilerinin günlük hayatın stresi ile başa çıkmakta onlara çok yardımcı olduğunu belirtmiş.

Kediler ve köpekler, probiyotik görevini görüyor!

Köpekler, bize sağlıklı bakteri üretmemiz konusunda yardımcı oluyorlar. Bu sağlıklı bakteriler de bağışıklık sistemimizi güçlendiriyor. Kediler ise köpeklerinkinden farklı olan bakteriler sunuyorlar. Kedilerin bize sağladığı bağışıklık sisteminin anahtarı olan Ig A aktive ediliyor ve bağışıklık sistemimiz güçleniyor. Yani, kediler selektif immnoglobulin A denilen ve kanda bulunan IgA antikorunun üretilmesini ve enfeksiyonlara karşı bağışıklığımızın daha güçlü olmasını sağlıyor.

Onlarla kilo vermek daha kolay!

Chiago Kuzeybatı Memorial Hastanesi, Wellness Enstitüsü’nde bir yıldan beri sürdürülen çalışmada, aşırı kilolu insanların köpekleriyle yürüyüşe çıkmalarının kilo vermelerine yardımcı olduğu gözlemlendi. Araştırmacılar, köpeklerin insanları egzersize sevk ettiğini belirtti ve insanların bunu gönüllü olarak yani herhangi bir olumsuz duygu ile yapmadığını böyle olunca da vücudun kilo vermeye karşı stres yüzünden direnmesinin önüne geçildiğini söyledi.
İnsan ve hayvan etkileşimi üzerine araştırma yapan Research Center For Human – Animal’ın yaptığı bir araştırmada, diyetlerinde hiçbir değişiklik olmamasına rağmen, terapi köpekleriyle haftanın beş günü 20 dakikalık yürüyüşe çıkan insanların bir haftanın sonunda 6 kiloya yakın verdiği görüldü.
Mars Petcare’in yaptığı bir başka araştırmada ise, köpekleriyle yürüyüşe çıkan insanların diğerlerinden 3 dakika daha çok yürüdüğünü ortaya koydu.

Sevimli dostlarımız bizi egzersiz yapmaya teşvik ediyor!

Hepimiz biliyoruz ki; günümüz dünyasında çoğumuz egzersiz yapmıyoruz veya yapmaya vakit bulamamaktan yakınıyoruz. Ama eğer sizi evde bekleyen bir köpeğiniz varsa işler değişebilir. İşte o zaman, egzersize vakit ayırmak zorunda kalacaksınız. Özellikle kış aylarında sıcak evimizden çıkmak istememiz çok normal fakat köpeğiniz sizi hava ne kadar soğuk olursa olsun dışarıya çıkmaya zorlayacak. Yapılan türlü araştırmalarda onlar sayesinde hareketliliğimizde artış gözlemleniyor ve dolayısıyla obeziteye faydalı oldukları ortaya çıkıyor. Ayrıca diyabet, kanser ve kalp krizine iyi geldiği de ortada. Natural England isimli kitabın yazarı ve sağlıklı yaşam koçu Dr. William Bird, “ fiziksel ve mental sağlığımızı korumanın yolunun doğayla iç içe olmak olduğunu söyledi. Yani, onlarla doğada vakit geçirmek daha sağlıklı ve uzun bir yaşamın anahtarı.
The Journal of Physical Activity & Health yayınladığı yazıda, köpek sahiplerinin fitness programına daha sağdık olduğunu da duyurdu. Michigan Devlet Üniversitesi’nde (Michigan State University) yapılan araştırmada, köpek sahiplerinin bir hafta süren 150 dakikalık yürüyüş ile köpek sahibi olmayanlardan yüzde 34 daha fit olduğu görüldü. Araştırma ayrıca, köpek sahiplerinin, köpeklerini sahiplendikten sonra daha aktif olduklarını, hareketliliklerinin yüzde 69 arttığını ve daha az tembelliğe ve boş vakte ihtiyaç duyduklarını gösterdi. .
Kronik stresin bağışıklığımıza olan olumsuz etkisini hepimiz biliyoruz. Missori Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bir araştırmada, köpeği ile yürüyüşe çıkan insanların yürüyüş hızının, köpek sahiplenmeden önceki yürüyüş hızlarına göre yüzde 28 arttığını gösteriyor. Bu da diğer insanlara göre yüzde 4 daha fazla egzersiz yaptıklarını ortaya koyuyor.
Vİrginia Üniversitesi’ndeki bir başka araştırmada ise; köpek sahibi ailelerin ev işleri ve fiziksel aktivitede daha etkin ve rahat olduğunu kanıtladı. Hem de bu ailelerde obeziteye de rastlanmadı. Ayrıca bu ailelerin çocuklarının dışarıda vakit geçirmeye daha istekli ve bu konuda aktif olduğu da görüldü.
Geçmiş verilerin analiz edilmesiyle 2012’ de yapılan bilimsel duyuruda, erken yaşlarında kedi veya köpekle aynı evde yaşayan insanlarda egzama gibi alerjik deri rahatsızlıklarının daha az görüldüğü açıklandı.
Özellikle köpeklerin bu konuda oldukça iyi olduğu belirtildi. Çocuklarının erken yaşlarından itibaren köpekle vakit geçiren çocuklarda daha az alerji görüldüğü söylendi. Arizona Üniversitesi’nde yapılan araştırma köpeklerin tükürüklerindeki salgıların insan sağlığına faydalı olduğu görüldü. Aslında reaksiyon verdiğimiz tüm alerjenlere karşı yeteri kadar bağışıklık kazanmadığımız için alerji olduğumuzu ve bunun da aşırı titizlikten kaynaklandığı da belirtildi.
Eğer hayatınızda bir kedi veya köpek yoksa bence bu yazıyı okuduktan sonra siz de belki bir tane sahiplenmek isteyeceksiniz veya eğer zaten hayatınızda tüylü bir dostunuz varsa, olmayanlara göre daha sağlıklı bir yaşam sizi bekliyor demektir.

REFERANSLAR

• ROCKETO, How Pets Boost Your Immune System, March 14, 2021, from https://gorocketo.com/how-pets-boost-your-immune-system/
• Men’s Health, How dogs boost your immune system, November 23, 2018, from https://www.menshealth.com/uk/health/a754539/how-dogs-boost-your-immune-system/#:~:text=Dogs%20work%20like%20a%20probiotic,a%20labrador%20does%20dog%20treats.
• Psychology Today, How Pets May Improve Our Immunity, September 11, 2020, from https://www.psychologytoday.com/intl/blog/the-modern-brain/202009/how-pets-may-improve-our-immunity
• The Independent, Living with dogs can help protect babies from range of illnesses like asthma, June 12, 2017, from https://www.independent.co.uk/news/world/americas/dogs-health-asthma-benefits-living-pets-babies-children-illnesses-bacteria-a7786886.html
• HelpGuide.org, The Health and Mood-Boosting Benefits of Pets, March 14, 2021, from https://www.helpguide.org/articles/mental-health/mood-boosting-power-of-dogs.htm
• American Kennel Club, Boosting Your Dog’s Digestive Tract and Immune System With Probiotics, January 21, 2021, from https://www.akc.org/expert-advice/nutrition/give-dogs-digestive-tract-immune-boost/
• Medical News Today, How do cats contribute to your health and well-being?, March 14, 2021,, from https://www.medicalnewstoday.com/articles/322716#A-soothing-massage-for-the-soul
• chicagotribune.com, Pets good for kids’ immune systems, researchers find, May 14, 2019, from https://www.chicagotribune.com/lifestyles/ct-xpm-2012-08-08-ct-x-0808-dogs-cats-immune-system-20120808-story.html
• Goodnet, 7 Scientifically Proven Health Benefits Of Being a Cat Owner, January 14, 2021, from https://www.goodnet.org/articles/7-scientifically-proven-health-benefits-being-cat-owner
• Petroglyph Animal Hospital, Managing Stress and Anxiety in Cats and Dogs Blog, June 27, 2019, from https://www.petroglyphanimalhospital.com/managing-stress-anxiety-cats-dogs-blog/